مقایسه تحلیلی سیستم عامل های قبلی مایکروسافت با ویندوز ویستا
سیستم‌عامل جدید "ویندوز ویستا" دارای نکات مثبت فراوانی است که شاید ذکر همه آنها به صورت یکجا 
ممکن نباشد اما از نکات مثبت مهم این سیستم عامل می‌توان به ۱۰مورد زیر اشاره کرد:
- ۱ضریب امنیت بالا: به رغم آنکه شرکت مایکروسافت تلاش کرد با انتشار مجموعه اصلاحی و به روزکننده "سرویس پک "۲برای "ویندوز اکس‌پی" این سیستم‌عامل را از لحاظ امنیتی به حد قابل قبولی برساند، اما حتی ضریب امنیت "ویندوز اکس پی" مجهز به "سرویس پک "۲نیز با ضریب امنیت "ویندوز ویستا" قابل مقایسه نیست.
برخورداری از یک دیوارآتش (فایروال) قدرتند و دو طرفه که اطلاعات ورودی و خروجی از رایانه را بررسی می‌کند، فن‌آوری "ویندوز سرویسز هاردنینگ" که از اجرا شدن مخفیانه کدهای مخرب در رایانه و تغییرات ناخواسته تنظیمات سیستم‌عامل جلوگیری می‌کند، رمزنگاری تمامی اطلاعات موجود در هارد دیسک رایانه به منظور جلوگیری از سوء‌استفاده از اطلاعات شخصی کاربران، فن‌آوری "یوزر اکاونت پروتکشن" به منظور محدود کردن اختیارات امنیتی کاربر با هدف حفاظت از رایانه، تنها بخشی از توانمندی‌های جدید امنیتی سیستم‌عامل "ویندوز ویستا" هستند.
- ۲برخورداری از اینترنت اکسپلورر :۷مایکروسافت با تقلید از مرورگر محبوب "فایرفاکس" تلاش کرده‌است نگارش جدید "اکسپلورر" را به قابلیتهایی نظیر مشاهده چند وب سایت در یک پنجره مرورگر( ،(Tab Browsingمدیریت بهتر ویژگی‌های امنیتی، امکان شناسایی وب سایتهای مشکوک به حملات "فیشنگ" و جلوگیری از دانلود و اجرا شدن کدهای مخرب از اینترنت بدون آگاهی کاربر، مجهز کند.
- ۳کیفیت گرافیک بسیار بالا: شرکت مایکروسافت برای نخستین بار کیفیت گرافیک سیستم‌عال "ویندوز" خود را به حد بالایی رسانده‌است. در "ویندوز ویستا" محیط گرافیکی زیبایی به نام "ایرو گلس"( (Aero Glassوجود دارد که فعال کردن آن تصاویر متحرک، جلوه‌های سه‌بعدی و تصاویر شفاف
( ،(Transparenciesآیکن‌ها و پنجره‌های شفاف را به ارمغان می‌آورد و نه تنها ظاهر "ویندوز" را دگرگون می‌کند بلکه کار کردن با آن را نیز بهبود می‌بخشد.
(فعال کردن قابلیت "ایرو گلس" نیازمند کارت گرافیکی و پردازنده قدرتمند است)
- ۴قابلیت جستجوی دسکتاپ: شرکت مایکروسافت جستجوگر دسکتاپ بسیار قدرتمندی را در "ویندوز ویستا" گنجانده که به هیچ وجه با گزینه کند و ناکارامد "جستجو"( (Searchدر "ویندوز اکس‌پی" قابل مقایسه نیست و کاربران می‌توانند با استفاده از آن با سرعت و دقت بالا در میان انواع فایلها، ایمیل‌ها و مطالب اینترنتی موجود در هارد دیسک رایانه خود و یا شبکه رایانه‌ای مورد استفاده، به جستجوی موارد مورد نظر خود بپردازند.
- ۵به روزنگاری اینترنتی: "ویندوز ویستا" بر خلاف "ویندوز اکس‌پی" از مرورگر "اینترنت اکسپلورر" برای دانلود به روز نگارها(آپ دیت) استفاده نکرده و خود به یک برنامه به روزنگار مجزا مجهز شده که نتیجه آن به روز نگاری متمرکز و سریعتر ویندوز و برنامه‌های جانبی آن است.
- ۶بهبود قابلیتهای صوتی تصویری: نرم‌افزار "مدیا پلیر" در "ویندوز ویستا" از ابزار نه چندان محبوبی که هم‌اکنون در "اکس‌پی" می‌بینیم، به یک برنامه صوتی و تصویری کامل و جذاب بدل شده‌است. برنامه "ویندوز فوتو گالری"( (Windows Photo Galleryسرانجام قابلیت مدیریت عکسهای دیجیتالی را به "ویندوز" آورده که به کمک آن می‌توان به راحتی عکسها را مدیریت، طبقه بندی، ویرایش و چاپ کرد. برنامه "دی وی دی میکر"( (DVD Makerنیز امکانات جالبی را برای ساخت و ویرایش تصاویر ویدئویی در اختیار کاربران "ویستا" قرار می‌دهد.
- ۷کنترل دسترسی اطفال: "ویندوز ویستا" به قابلیتی مجهز شده که والدین، معلمان و مسئولان کتابخانه‌ها می‌توانند از جهات مختلف بر نحوه دسترسی اطفال به رایانه نظارت داشته‌باشند. به کمک این ویژگی می‌توان وب سایتهای خاص را در اینترنت فیلتر کرد، دانلود فایل را محدود نمود، برنامه‌ها و بازی‌های رایانه‌ای قابل اجرا در رایانه را مشخص کرد و حتی روز و ساعت دسترسی کودک به رایانه را نیز تعیین نموده و محدود نمود.
- ۸قابلیت پشتیبانی از اطلاعات هارد دیسک: زمانی که "ویندوز "۹۵به بازار آمد، رایانه‌های شخصی دارای هارددیسکهای حداکثر ۳۰۰مگابایتی بودند این درحالی است که هم‌اکنون رایانه‌های جدید دارای هارد دیسکهای ۳۰۰یا ۴۰۰ گیگابایتی هستند و به همین علت "ویندوز ویستا" به منظور حفاظت از کاربر در برابر احتمال فاجعه پاک شدن و یا از بین رفتن ناگهانی این حجم اطلاعات، به قابلت پشتیبانی( (Back upجدیدی مجهز شده و به علاوه ویژگی "سیستم ری‌استور"( (System Restoreدر آن برای بازگرداندن رایانه به بهترین وضعیت قبلی در هر لحظه، بهینه‌سازی شده‌است.
- ۹به اشتراک‌گذاری هارد دیسکها: "ویندوز ویستا" به توانایی به اشتراک‌گذاری هارد دیسکها( (Peer-to-peerمجهز شده که کاربران گروه‌های مشخص شده می‌توانند با استفاده از آن از طریق اینترنت به تبادل فایل و پیغام میان یکدیگر بپردازند.
- ۱۰نصب در تنها ۱۵دقیقه! : هرچند نگارشهای آزمایشی فعلی "ویندوز ویستا" برای نصب شدن روی رایانه همانند "ویندوز اکس‌پی" دست کم به حدود یک ساعت زمان نیاز دارند اما مایکروسافت وعده داده‌است نسخه نهایی این سیستم‌عامل به گونه‌ای طراحی شده که کاربران می‌توانند در حدود ۱۵دقیقه آن را روی رایانه خود نصب و راه‌اندازی کنند.
با تمامی این تفاسیر، برخی نکات منفی نیز در "ویندوز ویستا" به چشم می‌خورند که اگرچه در مقایسه با نکات مثبت چندان به چشم نمی‌آیند اما توجه به آنها ارزشمند است:
- به خاطر داشته باشیم "ویندوز ویستا" برای عملکرد بهینه نیازمند یک رایانه قدرتمند است و به همین علت کاربران رایانه‌های قدیمی‌تر بهتر است پیش از نصب آن به فکر ارتقاء رایانه خود باشند.
- "ویندوز ویستا" هنوز به یک نرم‌افزار ضد ویروس متمرکز مجهز نشده و شما همچنان مجبور خواهید بود پس از نصب آن از یک نرم‌افزار آنتی‌ویروس جداگانه برای حفاظت از رایانه خود بهره بگیرید.
- کار کردن با "ویستا" به ویژه با قابلیتهای در ظاهر پیچیده‌ای نظیر "فلدرهای مجازی"( ،(Virtual foldersاندکی مشکل بوده و تغییرات فراوان در منوی "استارت" ممکن است کاربران نسخه‌های قدیمی‌تر "ویندوز" را دچار سردرگمی کند.
- مایکروسافت برخی ویژگی‌های استاندارد شده در "ویندوز"های قبلی را در "ویستا" تغییر داده که این امر می‌تواند سبب نارضایتی کاربران شود. به طور مثال پیش تنظیمات "ویندوز ویستا" به گونه‌ای است که "ویندوز" به جای خاموش کردن (شات داون) رایانه، آن را "هایبرنیت" می‌کند و کاربر مجبور است برای "شات داون" کردن کامل رایانه، پیش تنظیمات "ویندوز ویستا" را تغییر دهد.
- برخی ویژگی‌هایی که مایکروسافت با تبلیغات فراوان به "ویستا" افزوده در واقع نگارشهای به روز شده ویژگی‌های قدیمی‌تر هستند. به طور مثال برنامه "ویندوز میل"( (Windows Mailدر حقیقت همان "آوت لوک اکسپرس" با تغییرات جزیی است و "ویندوز دیفندر"( (Windows Defenderنیز همان "مایکروسافت آنتی‌اسپای‌ور" است که تنها به روزنگاری شده‌است.
