نوروز در فرهنگ کشورهای منطقه

نوروز یک جشن باستانی ایرانی است که علاوه بر ایران در چند کشور منطقه که دارای فرهنگ مشترک هستند جشن گرفته می شود، و در چند سال اخیر برخی کشورها آن را در قالب تعطیلات رسمی خود گنجانده اند و این نماد در حال تبدیل شدن به یک نماد جهانی است.

 
به گزارش خبرگزاری مهر، جشن ها اصولاً هویت ملی و یا دینی هر ملتی را تشکیل می دهند و هر مراسمی بیانگر علائق، سلیقه ها و فرهنگ ملت و تعلقات قومی آن بشمار می رود.
 
جشن ها امروزه در بین تمامی اقوام مختلف برگزار می شود و این جشن ها در هر نقطه و منطقه ای از زمین با دیگر نقاط متفاوت است و در صورتی که مراسمی حرکت خود را از یک قالب ملی و منطقه ای آغاز و به یک نماد بین المللی تبدیل شود می توان دلیل آن را وجود ارزش های مشترک انسانی در آن دانست که منعکس کننده فطرت انسانها و تمایل آنها در کنار هم زیستن و صلح است.
 
عید نوروز و جشن های سال نو شمسی یکی از جشن های مهم در بین ایرانیان است. این جشن ها که با آغاز فصل بهار و بیداری طبیعت آغاز می شود همان حرکتی است که از یک فرهنگ ملی سرچشمه گرفته و در حال تبدیل شدن به یک "نماد جهانی" است.
 
این مسئله تا بدانجا اهمیت دارد که سازمان ملل برای ثبت عید نوروز به عنوان یک روز جهانی آن را به نظر سنجی گذاشت.
 
تاریخچه نوروز
 
منشا و زمان پیدایش نوروز، به درستی معلوم نیست، اما این جشن، قدمتی سه هزار ساله دارد و قدیمی‌ترین آئین ملی در جهان به شمار می‌رود. در برخی از متون کهن ایران از جمله شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری، جمشید و در برخی دیگر از متون، کیومرث به‌عنوان پایه‌گذار نوروز معرفی شده است. ابداع نوروز در شاهنامه، بدین صورت روایت شده است که جمشید در حال گذشتن از آذربایجان، دستور داد تا در آنجا برای او تختی بگذارند و خودش با تاجی زرین بر روی تخت نشست. با رسیدن نور خورشید به تاج زرین او، جهان منور شد و مردم شادمانی کردند و آن روز را روز نو نامیدند.
 
برخی از روایت‌های تاریخی، آغاز نوروز را به بابلیان نسبت می‌دهد. بر طبق این روایت‌ها، رواج نوروز در ایران به ۵۳۸ سال قبل از میلاد یعنی زمان حمله کورش به بابل بازمی‌گردد. همچنین در برخی از روایت‌ها، از زرتشت به‌عنوان بنیانگذار نوروز نام برده شده است.
 
با افزایش محبوبیت عید نوروز در آسیای میانه و همچنین با اعلام رسمی شدن این مراسم در ترکیه، جهان در آینده نزدیک شاهد برگزاری آن در ابعاد وسیعتر خواهد بود.
 
این مقوله بر آن است تا به بررسی برگزاری این مراسم در قفقاز و روسیه، خاورمیانه و آفریقا بپردازد که این مقوله همراه است با چشم اندازی به جهانی شدن این آداب و رسوم کهن ایرانی.
 
عید نوروز در آذربایجان
 
عید نوروز در جمهوری آذربایجان همسایه شمالی ایران از اهمیت ویژه ای برای مردم این سرزمین برخوردار است.
 
عید نوروز که فرهنگ‌ها و باورهای باستانی مردم آذربایجان و ارزش‌های اسلامی را در خود جمع کرده ، به عنوان عید رسمی و ملی جمهوری آذربایجان بین مردم ارزش خاصی دارد. در زمان شوروی سابق ممنوع بود اما مردم در چارچوب محیط خانواده و محل زندگی توانستند این عید را زنده نگه داشته اند.
علی‌رغم سیاست‌های کمونیستی، مردم آذربایجان در عمق ضمیر خود آداب و رسوم و باورها و اعتقادات دینی خود را حفظ می‌کردند. برای اولین بار، در سال ۱۹۶۷ بود که "شیخعلی قربانف" متفکر آذربایجان سعی کرد عید نوروز به صورت کاملا آشکار از طرف مردم برگزار شود ولی او و برخی از گروهها مورد تعقیب دولت شوروی قرار گرفته و از کار برکنار شدند و از آن به بعد نیز به برگزاری عید نوروز اجازه داده نشد.
 
علی ‌رغم ممنوعیت‌های برگزاری عید در آذربایجان، به مناسبت عید نوروز نغمه و داستان‌سرایی می‌شد و این مسئله حتی در نامگذاری بچه هایی که در این ایام به دنیا می‌آمد نیز تاثیر می گذاشت.
 
"عید نوروز در شهر باکو"
 
پس از استقلال جمهوری آذربایجان در ۱۸ اکتبر ۱۹۹۱ عید نوروز از خانه‌ها به محله‌ها و سپس به میادین شهرها گسترش یافت و تبدیل به یک آئین و مراسم رسمی شد.
 
در سال جاری هیئت دولت آذربایجان، بمناسبت این عید 8 روز تعطیل رسمی اعلام کرد. این تصمیم دولت باکو به دنبال استقبال گسترده مردم این کشور از برگزاری آئین‌های عید نوروز اتخاذ می‌شود و روند افزایشی این تعطیلات که ابتدا یک روز و سپس دو و پنج روز بود نشان از آن دارد که مردمان این خطه و در کل آسیای میانه در صدد هستند تا جشن نوروز را که سر بر آورده از خاکسترهای دوران سیادت کمونیسم است ، وارد فرهنگ خود کند.
 
 پیدایش نوروز در فرهنگ آذربایجان
 
در جمهوری آذربایجان درباره پیدایش جشن نوروز اسطوره‌ها و افسانه‌های گوناگونی نقل شده است. مثلاً در روایتی آمده است، سیاوش پسر کیکاووس به کشور افراسیاب سفر می‌کند افراسیاب از وی به نحو قابل توجهی پذیرایی می‌کند و حتی دخترش را به عقد وی در می‌‌آورد و سیاوش به یاد سفرش از دیار افراسیاب دیوار بخارا را بنا می‌کند. ولی دشمنان که از این امر ناخرسند بوده‌اند میان سیاوش و افراسیاب را بر هم زده به طوری که افراسیاب تصمیم به قتل سیاوش می‌گیرد و پس از کشته شدن سیاوش دستور می‌دهد جنازه‌اش را روی کنگره‌های دیوار بخارا قرار دهند. زرتشتیان جسد وی را برداشته و در قدمتگاه دروازه شرقی دفن می‌کنند و مرثیه‌های بسیاری در وصف سیاوش و مرگش سرودند به طوری که این مرثیه‌ها بین مردم گسترش یافت و در همین سیاوش مرثیه‌ها روز دفن سیاوش را زرتشتیان نوروز نامیدند.
 
فرهنگ عمومی در نوروز
 
غبارروبی و خانه تکانی منازل، خرید لباس و لوازم خانگی‌، دادن ضیافت و انجام دید و بازدید و سفرهای نوروزی و برگزاری مراسم ویژه چهارشنبه آخر سال و شب عید ازجمله برنامه‌های مردم جمهوری آذربایجان درعید نوروز است.
 
براساس رسوم بعد از پایان چله کوچک، مردم خود را برای استقبال از عید نوروز آماده می‌کنند. برای اعضای خانه، لباس نو و برای بستگانی که قرار است به دیدارشان رفته شود هدیه‌هایی خریداری می‌شود. خانم‌ها، دختران و عروسها به خانه ‌تکانی می‌پردازند. همه سعی دارند تا با خانه ‌ای تمیز، لباس‌های جدید و با روحیه‌ای شاداب وارد سال نو شوند. مردم بدون آنکه در جریان سال‌های شمسی قرار بگیرند عید نوروز را اول سال می‌دانند. در آذربایجان برای سفره عید برنج می پزند. در برخی از شهرها و روستاها همانند ایران سفره "هفت ‌سین" می‌چینند. مردم در حیاط خانه‌ها یا در محله‌ها، آتش روشن می‌کنند. با تفنگ‌ها و با گلوله‌های مخصوص به تیراندازی می‌پردازند و همه جا را روشن می‌سازند از روی آتش می‌پرند.
 
از دیگر خصوصیات بارز عید نوروز آن است که مردم از آن به عنوان عید صلح و دوستی و وحدت و یکپارچگی یاد می‌کنند و طبق آیین‌های باستانی، آنهایی که قهر هستند آشتی می‌کنند و قهر و کینه از میان برداشته می‌شود. در آذربایجان بر خلاف ایران مراسم سیزده‌ بدر برگزار نمی‌شود.
 
در آذربایجان رابطه با عید نوروز جای مهمی به اعتقادات و فال‌ها داده می‌شود به طوری که در شب چهارشنبه سوری دختران نو رسیده در ته دل فالی گرفته و و مخفیانه پشت درنیمه باز به انتظار ایستاده و اگر در این هنگام حرف خوب و موافقی بشنوند آرزویشان برآورده شده و اگر حرف نامناسبی می‌شنیدند نیتشان عملی نمی‌گشته است. بنابر این برمبنای آیین عید مردم از بد گویی و حرف نامناسب دوری می‌جویند.
 
نوروز در قزاقستان
 
مردم قزاقستان نوروز را اعتدال بهاری می‌‌دانند و بر این باورند که در این روز ستاره‌های آسمانی به نقطه ابتدایی می‌‌رسند و همه جا تازه می‌شود و روی زمین شادمانی برقرارمی‌شود. همچنین قزاق‌ها معتقدند که نوروز آغاز سال است و در میان آنان عبارات زیبایی دربارهٔ نوروز وجود دارد.
 
فرهنگ عمومی قزاق ها در نوروز
 
قزاق ها نیز در عید نوروز علاوه بر برگزاری مراسم کلی دارای مراسمی خاص و ویژه خود این خطه هستند.
 
در شب سال تحویل تا شب قزیر صاحبخانه دو عدد شمع در بالای خانه اش روشن می‌کند وخانه اش را خانه تکانی کرده و چون مردم قزاق باور بر این دارند که تمیز بودن خانه در آغاز سال نو باعث می‌شود افراد آن خانه دچار بیماری و بدبختی نشوند.
 
در عید نوروز جوانان یک اسب سرکش را زین کرده و عروسکی که ساخته دست خودشان است با آویز زنگوله‌ای به گردنش درساعت سه صبح که ساعتی معین از شب قزیر است رها نموده تا از این طریق مردم را بیدار نمایند. عروسک در حقیقت نمادی از سال نو است که آمدن خود را سوار بر اسب به همه اعلام می‌کند.
 
همچنین پختن غذایی به نام نوروز گوژه ( آش) که تهیه آن به معنی خداحافظ با زمستان و غذاهای زمستانی است و از هفت نوع ماده غذایی تهیه می‌شود در این ایام جزو آیین و رسوم این سرزمین می‌‌باشد.
 
نوروز برای قزاق‌ها بسیار مقدس بوده و اگر در این روز باران یا برف ببارد آن را به فال نیک گرفته و معتقدند سال خوبی پیش رو خواهند داشت.
 
مسابقات معروفی نیز در این ایام در قزاقستان برگزار می‌شود که مهمترین آنها "قول توزاق" است که بین گروههای مرد و زن برگزار می‌شود. اگر برنده زن‌ها باشند قزاق‌ها معتقدند آن سال خوب و پربرکتی است اگر مردها پیروز شوند آن سال نامساعد خواهد بود. از دیگر مسابقات می‌توان به کوکپار برداشتن بز از مکانی مشخص توسط سواران، آودار یسپاق، قیزقوو و آلتی باقان اشاره نمود.
 
در عصر نوروز نیز مسابقه آیتیس آغاز می‌شود که مسابقه شعر و شاعری است.
 
 مردم ترکمنستان و ازبکستان نیز هر ساله عید نوروز را با آداب و رسوم خاص خود برگزار می کنند و در تعطیلاتی که برای همین منظور تدارک دیده می شود آنها سال نو خود را آغاز می کنند.

 جشن های سال نو و نوروز ایرانی جشن هایی هستند که در بین بسیاری از ملت های آسیای میانه از جایگاهی ویژه برخوردارند.

این جشن ها به سبب مصادف شدن آن با آغاز بهار و همچنین به سبب ارتباط آن با طبیعت از ویژگی های خاصی برخوردار است. مردم این مناطق نوروز را بیشتر در دامان طبیعت سپری می کنند.

جشن نوروز در ترکمنستان

در ترکمنستان طبق رسم قدیم و جدید، دوبار در سال جشن نو گرفته می‌شود. یکی از این جشن‌ها با استناد به تقویم میلادی که به تائید سازمان ملل رسیده به عنوان جشن بین المللی (سال نو) شناخته می‌شود و دیگری برگزاری عید نوروز به نشانه احیای دوبارهٔ آداب و رسوم دیرینه مردم ترکمنستان است.

عید نوروز در ترکمنستان جشن کشاورزانی است که آذوقه مردم را تامین می‌کنند و به همین دلیل کشاورزان دامنه‌های کوه "کپت داغ" و کناره‌های آمودریا با عظمت خاصی نوروز را جشن می‌گیرند. به اعتقاد مردم ترکمنستان، زمانی که جمشید به عنوان چهارمین پادشاه پیشدادیان بر تخت سلطنت نشست، آن روز را نوروز نامید.

پس‌ از استقلال‌ کشور ترکمنستان‌ رییس‌ جمهوری‌ این کشور به‌ منظور احیای ‌رسم‌ دیرین‌ کشور که‌ از نسلهای‌ پیش‌ وجود داشته‌، سال‌ نو را «نوروز» اعلام‌ نمود و هرساله‌ در 21 مارس‌، این‌ روز جشن‌ گرفته‌ می‌شود. و عید نوروز به‌ عنوان‌ جشنی‌ ملی‌ به‌ رسمیت‌ شناخته‌ شد واکنون‌ همه‌ مردم‌ از هفت‌ تا هفتاد ساله‌ از چگونگی‌ مراسم‌ این‌ جشن‌ مطلع‌ هستند.

مردم ترکمنستان دراین ایام با پختن غذاهای معروف نوروزی مانند: نوروز کجه، نوروز بامه، سمنی (سمنو) و اجرای بازی‌های مختلف توسط جوانان ترکمن حال وهوای دیگری به این جشن می‌‌دهند.

در ایام نوروز مسابقات مختلفی در ترکمنستان برگزار می‌شود که می‌توان به مسابقات اسب دوانی، کشتی، پرش برای گرفتن دستمال از بلندی اشاره نمود.

دید و بازدید از یکدیگر در ایام نوروز در میان مردم ترکمن از جایگاه و منزلت خاصی برخوردار می‌‌باشد.

در موقعیت‌ فعلی‌ که‌ کشور ترکمنستان‌ در صدد احیای‌ دوباره‌ آداب‌ و رسوم‌ قدیمی‌می‌باشد، برگزاری‌ عید نوروز به‌ عنوان‌ جشن‌ ملی‌ در این‌ کشور نشان‌ از توجه‌ مقامات ‌ترکمنستان‌ به‌ این‌ امر دارد.

 نوروز در ازبکستان

مردم ازبکستان پس از فروپاشی شوروی (‪ ۱۹۹۱‬میلادی) و از بین رفتن نظام سوسیالیستی، ‪۲۱‬مارس میلادی هرسال مصادف با اول فروردین ماه هجری خورشیدی را به عنوان عید نوروز، جشن می‌گیرند.

آنان همانند مردم سایر کشورهای آسیای میانه نوروز را با حضور در پارکها و مراکز فرهنگی به شادمانی پرداخته و پس ازآن با پوشیدن لباسهای سنتی به دیدار بزرگترهای خود رفته و به یکدیگر شادباش می‌گویند. اقوام مختلف ازقبیل تاتارها، آذریها، روسها و ... نیز در کنار ازبکها با برگزاری جشنهای سنتی نوروزی جلوه خاصی به این عید باستانی می‌بخشند.
 

نوروز در بین ازبک ها از خانه تکانی آغاز می گردد. زنان و دختران وسایل خود را از خانه ها بیرون آورده و آن را در آفتاب پهن می کنند تا بوی آفتاب نوروزی به خانه و کاشانه آنها دمیده و هوای آن را گوارا سازد. بعضا هر طبق، بشقاب و یا کوزه و کاسه شکسته خود را دور افکنده دیگ ها را از آب باران فروردین پر می کنند تا باشد که تمام سال رزق خانواده آنها فراوان و پر و پیمان باشد.

آنها از شیره گندم نو رسته به طور دسته جمعی و با سرود و ترانه سمنک های تنوری می پزند. مردم ازبک نوروز را با عبور لک لک ها تشخیص می دهند و بعضی ها فال پرنده می بینند و پیشگویی ها می کنند. 

در این روزها دختران قفلها را به اشخاص معتبر و سیراولاد ( دارای فرزند زیاد) می دهند که بگشایند تا بختشان گشاده گردد. زنهای بی فرزند برای حامله شدن بر لب آب روان می نشینند و کلوخ در آب می اندازند و دعا می کنند. جوانان در زمین های چمن کشتی گیری می کنند و در بزکشی ها شرکت می ورزند.

 اسلام کریم اف رئیس جمهوری این کشور در یکی از پیام های نوروزی خود خطاب به مردم گفت:"در نوروز نیرویی نهفته است که هر انسان را با هر گرایش دینی و ملیت نسبت به هم متحد و مهربان" می‌کند.

عید نوروز از چنان جایگاه ویژه‌ای در ازبکستان برخوردار است که دولت به مناسبت این عید، یک روز را در این کشور تعطیل رسمی اعلام کرده است.

پرفسور "شوکت عثمان اف" استاد زبان فارسی ‌دانشگاه تربیت‌ معلم نظامی گنجوی می‌گوید: نظام سوسیالیستی می‌خواست قداست و طراوت اسلام را از بطن جامعه ملل آسیای مرکزی بزداید، اما مردم با وجود بیش‌از ‪ ۷۰‬سال تلاش دین زدایی از سوی حزب کمونیست و ممانعت‌های وحشتناک پلیسی از دین جدا نشدند.

"رحمان علی‌اف" یکی‌ از شهروندان ازبک با اشاره به اهمیت آداب و رسوم سنتی می گوید: قوانین و آداب سنن گذشته در هر سرزمین و هر کشوری که باشد از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. وی گفت: یکی از این آداب و سنن گذشته احترام به بزرگترهاست که در اولین روز عید نوروز کوچکترها به احترام بزرگترها به دیدارآنها می‌روند.

به گفته وی عیدنوروز در همه کشورهای آسیایی برگزار می‌شود و این‌امر باعث انسجام و همبستگی ملتهای این منطقه می‌شود.
 
 
مراسم عید نوروز در تاجیکستان
 
 
جشن نوروز برای مردم تاجیکستان بویژه بدخشانیان تاجیکستان جشن ملی نیاکان است و از آن به عنوان رمز دوستی و زنده شدن کل موجودات یاد می‌کنند و به نام "خیدیر ایام" یعنی جشن بزرگ معروف است.
 
مراسم عید در تاجیکستان از 21 مارس شروع می شود و به مدت سه روز در تاجیکستان جشن برگزار می شود.
 
بیشتر پژوهشگران بر این نظرند که هرچند تجلیل نوروز در دوران شوروی پیشین در تاجیکستان ممنوع بوده ولی این جشن کاملا از میان نرفت بلکه در میان ساکنان مناطق مختلف این کشور نوروز به عنوان جشن پاکی و آغاز سال نو جایگاه ویژه ای کسب کرد و مردم توانستند نوروز را به عنوان بخشی از فرهنگ و میراث نیاکان خود تا به امروز حفظ کند.
 
محمود اکرامی، پژوهشگر ایرانی در این باره می گوید: "تاجیکستان حدود هفتاد سال زیر حکومتی بوده است که سعی در تضعیف آئین ها و روشهای ملی داشته است، ولی مردم تاجیک از نوروز به عنوان سال نو تجلیل کرده اند."
 
"دادخدا سیم الدین اف"، رئیس پژوهشگاه زبان و ادبیات فرهنگستان علوم تاجیکستان بر این نظر است که جشن نوروز امروزه تبدیل به جشنی ملی شده است.
 
پروفسور سیم الدین اف افزود: "در گذشته یک سنت مشترک تجلیل از نوروز میان مردم آریایی وجود داشت. در تاجیکستان، ایران و افغانستان ویژگیهای محلی تجلیل نوروز وجود داشت و هنوز هم رایج است".
 
وی می گوید" آئین و سنتها را باید احیا کرد و تمامی این سنن را در یک سنت مشترک برای تجلیل از نوروز آماده کرد، تا مراسم های تاریخی تجلیل از نوروز به وجود بیاید."
 
مراسم گل گردانی
 
پیش از فرا رسیدن نوروز کودکان تاجیکستان با برگزاری مراسم "گل گردانی" به دیگران پیغام می رسانند. این مراسم یک هفته قبل از نوروز، یعنی در اوائل دهه دوم ماه مارس از سوی گروهی از کودکان که در دست گلهای سیه گوش، بایچیچک یا نوروزی دارند، اجرا می شود.
این کودکان به هر منزل مسکونی نزدیک شده و با قرائت شعرهایی فارسی فصل بهار را به صاحبان آن خاندان شادباش می گویند.
 
در پاسخ به تبریکات کودکان، صاحب خانه ها به آنها مقداری گندم، نخود، نسک و انواع دیگر محصولات غله یا شیرینی اهدا می کنند و کودکان با جمع آوردن عیدی خود این مواد را به منزل یکی از دوستان می برند و صاحب منزل برای آنها غذای نوروزی آماده می کند.
 
چهارشنبه سوری(آتش پَرَک)
 
"آتش پَرَک" از دیگر آئینهای نوروزی است که به هنگام فرا رسیدن نخستین روز فروردین یاصورت می گیرد. سه مشعل از چوب درخت سرو روشن می شود و مردم، بخصوص جوانان و دختران از بالای شعله آتش می پرند تا بدینوسیله کینه و کدورت و غم و درد خود را بیرون می کنند.
 
در نخستین روز نوروز که در تاجیکستان 21 مارس است، مراسم "جفت براران" صورت می گیرد و به این دلیل از نوروز به عنوان عید بهار و آغاز کشت و کار برای کشاورزان نام می برند.
 
دیگر آداب و رسوم نوروزی
 
گل گشت، تفریح در پارک ها، خرید، برگزاری مراسم فرهنگی و کشتی های محلی از دیگر برنامه های تاجیک ها برای گرامی داشت نوروز بشمار می رود.
 
مردم تاجیکستان به ویژه بدخشانیان تاجیک در ایام عید نوروز خانه تکانی می‌کنند، و به رسم دیرینه قبل از شروع عید بانوی خانه وقتی که خورشید به اندازه یک سر نیزه بالا آمد دو جارو را که سرخ رنگ است و در فصل پاییز از کوه جمع آوری کرده‌اند و تا جشن نوروز نگاه داشته‌اند در جلوی خانه راست می‌‌گذارند. چون رنگ سرخ برای این مردم رمز نیکی و پیروزی و برکت است. پس از طلوع کامل خورشید هر خانواده‌ای می‌‌کوشد هر چه زودتر وسایل خانه را به بیرون آورده و یک پارچه قرمز را بالای سردر ورودی خانه بیاویزد که این معنی همان رمز نیکی و خوشی ایام سال را در داخل خانه مرتب چیده و با باز کردن در و پنجره به نوعی هوای نوروزی و بهاری را که معتقدند حامل برکت و شادی است وارد خانه نماید.
 
در این سرزمین پختن شیرینی ویژه و غذاهای متنوع جزء رسم و رسوم این ایام است، همچنین برگزاری دیگر تفریحات نیز در این ایام به شادی آن می‌‌افزاید و یکی از غذاهای معروف این ایام "باج" نام دارد در این غذا کله پاچه گوسفند را با گندم پخته و دیگران را با آن مهمان می‌کنند.
 
نوروز در قرقیزستان
 
عید نوروز در قرقیزستان تنها یک روز آن هم در روز اول یا دوم فروردین ماه است. اگر اسفند 29 روز باشد اول فروردین و اگر 30 روز باشد در روز دوم فروردین برگزار می‌شود. تا قبل از فروپاشی شوروی سابق این مراسم به دست فراموشی سپرده شده بود ولی پس از فروپاشی دوباره حیات یافت و هر ساله با شکوه تر از سال قبل برگزار می‌شود.
مراسم جشن این روز را در شهرها دولت تدارک می‌بیند و در روستاها بزرگان و ریش سفیدان در برگزاری آن دخالت دارند. در شهرها در میادین بزرگ و در روستاها در بیابان‌های اطراف این جشن برگزار می‌شود.
در قرقیزستان در این روز پختن غذاهای معروف قرقیزی مثل بش بارماق، مانته برسک و کاتما مرسوم است که به صورت رایگان بین حاضران در جشن پخش می‌شود.

در قرقیزستان در این روز افزون بر جشن برگزاری یک سری مسابقات از قبیل سوارکاری و غیره نیز مرسوم است و به گونه چشمگیری در این روز مسابقات دنبال می‌شود و جوایز ارزنده‌ای به نفرات برتر داده می‌شود.


منبع:عصر ایران